สุสานพระยาลิบง

Libong Stories เล่าเรื่องอดีต เพื่อมองปัจจุบัน

เมื่อขึ้นจากท่าเทียบเรือบ้านพร้าวหรือหมู่บ้านโคกสะท้อน ท่านจะพบเจอสถานที่ประวัติศาสตร์แห่งหนึ่งตั้งอยู่ด้านขวาของถนน เส้นทางจากท่าเรือบ้านพร้าวไปยังบ้านบาตูปูเต๊ะ มีร่องรอยกุโบร์(สุสาน)โบราณตั้งอยู่อย่างเรียบง่าย ไม่มีการสร้างเป็นศาลาบูชา เนื่องจากตามหลักคำสอนของศาสนาอิสลามห้ามการต่อเติมเพิ่มแต่งสุสาน เพื่อป้องกันไม่ให้ผู้คนบูชากราบไหว้สิ่งอืนใดนอกจากพระเจ้าองค์เดียว

ณ สุสานเก่าแห่งนี้ ชาวบ้านในพื้นที่เชื่อกันว่าเป็นสุสานของบุคคลสำคัญท่านหนึ่งของเกาะลิบง นั่นคือ โต๊ฮาวา หรือโต๊ะปังกาหวา ซึ่งตั้งอยู่ในสวนยาง สภาพเป็นเนินดินเตี้ยๆ กว้างยาวประมาณ 1x3 เมตร มีเสาหลักไม่เคี่ยมปักหัวท้าย ใกล้เนินดินมีต้นกระท้อนต้นใหญ่ หลุมศพดังกล่าวมีอายุประมาณกว่าหนึ่งร้อยปี และใกล้กันนั้นมีร่องรอยแนวคูคลองอยู่เช่นกัน

นักโบราณคดีไม่ได้ขุดค้นขึ้นมาวิจัยเพราะเป็นความต้องการของคนในชุมชนที่ไม่อยากลบหลู่บรรพบุรุษและถือตามข้อห้ามของหลักการศาสนา แม้ว่าจะไม่มีหลักฐานยืนยันอย่างชัดเจนแต่ก็เป็นเรื่องเล่าสืบต่อกันมาว่า หลุ่มฝังศพเก่าแก่นี้คือ สุสานของเจ้าพระยาลิบง ผู้ดูแลและปกครองเกาะเมืองเก่าแห่งนี้ในอดีต

กำแพงเมืองเก่า ป้อมปราการ ค่ายหลักเมือง

เกาะลิบงเคยมีซากกำแพงเมืองเก่า เป็นเสาไม้เคี่ยมขนาดใหญ่ตั้งอยู่บริเวณปากคลองบ้านพร้าว ด้านทิศเหนือของเกาะยังพอพบเห็นเสาไม้เคี่ยมโผล่เป็นแนว ส่วนด้านฝั่งตะวันตกของเกาะกล่าวกันว่าเคยมีผู้พบเห็นซากเสาแนวรั้วไม้เคี่ยมเช่นกัน แต่ปัจจุบันถูกทรายกลบทับไปหมดแล้ว

ความเป็นมาของกำแพงเมืองเก่า กล่าวกันว่าสร้างขึ้นในสมัย ปะแงรัน หลวงฤทธิ์สงคราม ราว พ.ศ.2352 พระเจ้าปดุงให้อะเติงวุ่น กับ แยค่อง ยกทัพพม่ามาตีหัวเมืองปักษ์ใต้ ตั้งแต่ ชุมพร ไชยา และถลาง ในครั้งนั้น เกาะลิบงเป็นที่ชุมนุมทัพเรือ ที่มาจากหัวเมืองปักษ์ใต้ และมลายู ได้แก่ เคดาห์ สงขลา นครศรีธรรมราช พัทลุง สตูล และปัตตานี กองทัพเหล่านี้ ได้ร่วมกันสร้างป้อมปราการ และเสาหลักค่ายที่เกาะลิบง ก่อนที่จะยกทัพไปร่วมรบศึกถลาง

เรื่องเล่า ตำนาน ประวัติศาสตร์ ของเกาะตะลิบง หากไม่เขียนบันทึกไว้ก็คงหายไปตามกาลเวลา แม้ในปัจจุบันร่องรอยทางประวัติศาสตร์เหล่านี้จะจางหายไป แต่ในความทรงจำจากเรื่องเล่ารุ่นสู่รุ่นก็ยังคงมีความหมายให้นักท่องเที่ยวที่มาเยือนเกาะแห่งนี้ได้รับความรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับสถานที่ต่างๆที่ถูกเรียกขานกันในเกาะ และบางที่ก็เป็นที่ท่องเที่ยวที่มีชื่อเสียงในเกาะลิบงเช่นกัน เที่ยวเกาะลิบง จังหวัดตรัง

แหลมทุ่งหัวคน ปากคลองบ้านพร้าวฝั่งซ้ายมือ

ตรงแหลมชายหาดปากคลองบ้านพร้าว ชาวบ้านเชื่อกันว่าน่าจะเคยเป็นแดนประหารนักโทษ เนื่องจากเคยพบหัวกะโหลกมนุษย์มากมายในบริเวณนี้ รวมทั้งเคยพบถ้วยชามเก่าแก่จำนวนมากใต้พื้นทรายบนชายหาดแห่งนี้ ชาวบ้านจึงเรียกขานกันว่าเป็นที่สีนหัวคนหรือทุ่งหัวคน ซึ่งถูกเล่าขานสืบต่อกันมาจนถึงปัจจุบัน

แหลมปากคลองท่าเรือบ้านพร้าวฝั่งขวา ในอดีตเคยเป็นโรงงานหลุมถ่าน ปัจจุบันมีรีสอร์ทให้นักท่องเที่ยวพักผ่อน